Naziv kolegija: Dijalog, analiza, spoznaja (proseminar iz teorije spoznaje)
Nositelj/izvođač: prof. dr. Borislav Mikulić, red. prof.
Status i vrsta kolegija: izborni proseminar za 1. godinu preddipl. studija filozofije
Trajanje: 2 sata tjedno, 1 semestar
ECTS bodovi: 3 ECTS
Jezik nastave: hrvatski
Sadržaj: Odnos dijaloga kao forme filozofiranja kod Platona i razgovora kao terapijskog postupka kod Freuda; sokratovski pojam “filologije” kod Platona i jezične metode u psihoanalizi; retorički i materijalni resursi jezika i govora u odnosu na istraživački i istinosni karakter diskursa filozofije i psihoanalize; jezično-filozofska pozadina Platonove teorije dijaloga i pisma; strukturno-lingvistička osnova Freudove teorije jezika sna i simptoma; upotreba “mita” u istinosnom diskursu filozofije i psihoanalize.
Cilj kolegija: svladavanje filozofske i psihoanalitičko-teorijske literature o autoreferencijalnosti istraživačkog subjekta i istinosnog diskursa; osposobljavanja za analizu, formuliranje, izlaganje i tumačenje filozofskih problema
Metode rada: rasprava u kolegiju na temelju prethodne pripreme; pismeni i usmeni izvještaji studenata; predavanja nastavnika i referati studenata
Obaveze studenata: redovito prisustvovanje nastavi i sudjelovanje u radu (1 ECTS); pismeni izvještaji o radu (sinteze vlastite lektire i diskusije u kolegiju 3-5 kartica, 1 ECTS), završni pismeni esej o temi koelgija ili srodnim pitanjima u dogovoru s nastavnikom (1 ECTS)
Provjera kvalitete i uspješnosti rada u kolegiju: usmeni rezimei prethodnog rada u kolegiju, pisemi izvještaji o radu, konzultacije, studentska anketa.

Tematski prikaz kolegija

I. Dva izvora metodoloških refleksija u filozofiji: dijalog kao metoda spoznavanja istine kod Platona i analitičko mišljenje kod Aristotela. — Filogija i maieutika (Platon). — Nagovor na filozofiju i definicija filozofije (Aristotel).

II. Jezik i analiza (sistematska pozadina filozofskih refleksija o metodologiji): jezičnost mišljenja.

III. Subjekt kao jezično biće

IV. Freud i pojam jezičnog postupka analize

Literatura za rad u kolegiju:

Primarna:

• Platonovi dijalozi: Apologija Sokratova, Teetet, Fedar, Gozba, Država, Kratil (različita izdanja)
• Aristotel, “Nagovor na filozofiju”, u: O duši — Nagovor na filozofiju, Zagreb: Naprijed, 1986.
• Sigmund Freud, Predavanja za uvod u psihoanalizu, Zagreb: Stari grad, 2000.
• Sigmund Frojd, Uvod u psihoanalizu, u: Sabrana dela Sigmunda Frojda, Novi Sad: Matica srpska, 1984.

Pomoćna:

• Thomas A. Szlezak, Čitati Platona, Zagreb: Jesenski i Turk, 2000.
• Sigmund Freud, Autobiografija (Zora, Zagreb).
• Sigmund Freud, Prikazi psihoanalize (izabrani Freudovi spisi o psihoanalitičkoj metodi, dostupno u nepubliciranom prijevodu).
• Alain de Botton, Utjehe filozofije, Zagreb: SysPrint, 2002.
• Borislav Mikulić, “Utjeha i želja. O disfunkciji filozofije”, u: Kolo 2, 2003. (https://www.matica.hr/kolo/292/utjeha-i-zelja-o-disfunkciji-filozofije-20081/)